I examine the central atheistic argument of Richard Dawkins’s book The God Delusion (“Dawkins’s Gambit”) and illustrate its failure. I further show that Dawkins’s Gambit is a fragment of a more comprehensive critique of theism found in David Hume’s Dialogues Concerning Natural Religion. Among the failings of Dawkins’s Gambit is that it is directed against a version of the God Hypothesis that few traditional monotheists hold. Hume’s critique is more challenging in that it targets versions of (...) the God Hypothesis that are central to traditional monotheism. Theists and atheists should put away The God Delusion and pick up Hume’s Dialogues. (shrink)

Richard Dawkins tries to establish an analogy between computer viruses and theistic belief systems, analyzing the latter in terms of his concept of the meme. The underlying thrust of Dawkins' argument is to downplay the role of truth and logic in the survival of theories and to emphasize humankind's helpless liability to incurable infection by doctrines that Dawkins regards as absurd. Dawkins supplies a list of "symptoms” of mind-infection. However, on closer investigation these characteristics are found (...) to be either rather weak protection against criticism or quite virtuous. Dawkins relies on a crude justificationism that could just as well be called a mind-virus. Applying Dawkins’ own selection of the general characteristics of a good meme protector and propagator leads to the conclusion that his particular theistic examples would actually impair copyability. -/- Scientific theories are better examples of memes with high longevity, fecundity, and fidelity. A Darwinian analysis of wishful and fearful thinking as useful to hypotheses-testing and goal-seeking organisms undermines Dawkins' attribution of absolute irrational stubbornness to theists. To counterbalance Dawkins' emphasis on the propagation of the absurd, I rehabilitate the Socratic emphasis on the importance of truth and logic in rhetoric, interpreted broadly as the theory of the successful propagation of a message. I use Popper's notion of situational analysis, and an evolutionary perspective to argue that rational standards of a message enhance its copyability. I further apply Popper’s notions of World 3, 2, and 1 to memes; this helps us see the perpetuation of a doctrine as a logical task. (shrink)

"Richard Dawkins' God Delusion" is not only a fascinating battle with the book written by the famous British atheist. It is a clash of two epochs - the old atheistic school of the XIX and XX centuries, full, as it turns out, of an irrational chaos of assertions, contradictions and intolerance - with the modern Christianity of XXI century, focused on the accuracy, consistency and objectivity of the presented position. It is a confrontation of two different worldviews, philosophical and (...) biological, in a dispute about the value system based on modern scientific achievements of man. There are also other works by dr Paweł Bloch: Ateistoteles and The Great Dictator, yet still in preparation. (shrink)

Two popular, yet highly controversial concepts of non-human agency from two different fields of knowledge are compared in this essay: the theory of the Selfish Gene, introduced into neo-Darwinian evolutionary biology by Richard Dawkins, and Actor-Network Theory, as brought forward in Science & Technology Studies by Bruno Latour. It is argued that the two theories, despite all apparent differences, share key motifs and motivations when they try to forward knowledge in their respective fields by adopting a vocabulary that aims (...) at metaphorical redescriptions of the origins of intentionality – in both senses: as purposefulness of action and as meaning. (shrink)

Stump, Aquinas, and Dawkins & Company seem to think that objectual faith--"faith in"--is identical with propositional belief. I argue that they are wrong. More plausibly, objectual faith requires belief of the relevant proposition(s). There are other forms of faith: propositional faith, allegiant faith, and affective or global faith. We might conjecture that each of these forms of faith likewise require belief of the relevant propositions. More weakly, we might conjecture that at least one of them does. This latter thesis (...) I call the Stump-Aquinas-Dawkins Thesis (SAD). In this essay, I develop one reason against SAD and critique seven reasons for it. (shrink)

If the laws of nature are deterministic, then it seems possible that a Laplacean intelligence that knows the initial conditions and the laws would be able to accurately predict everything that will ever happen. However, it would be easy to construct a counterpredictive device that falsifies any revealed prediction about its future behavior. What would then occur if a Laplacean intelligence encountered a counterpredictive device? This is the paradox of predictability. A number of philosophers have proposed solutions to it, though (...) part of my aim here is to argue that the paradox is more pernicious than has thus far been appreciated, and therefore that extant solutions are inadequate. My broader aim is to argue that the paradox motivates Humeanism about laws of nature. (shrink)

Peter Williams complains that Richard Dawkins wraps his naturalism in ‘a fake finery of counterfeit meaning and purpose’. For his part, Williams has wrapped his complaint in an unoriginal and inapt analogy. The weavers in Hans Christian Andersen's fable announce that the Emperor's clothes are invisible to stupid people; almost the whole population pretends to see them for fear of being thought stupid . Fear of being thought stupid does not seem to trouble Richard Dawkins. Moreover, Williams offers (...) no reason to think that such fear motivates any of Dawkins' readers. Perhaps all we are supposed to take from the fable is that Dawkins' naturalism is obviously lacking in meaning and purpose. If that is the intended reading, then by using this analogy, Williams has given himself an unnecessarily difficult task. Surely, it would be achievement enough for him to show that Dawkins' naturalism lacks meaning and purpose. There is no reason for Williams to make the extra claim that it obviously lacks meaning and purpose. After all, there is an obvious difficulty with arguing over several pages that something is obviously the case. (shrink)

Richard Dawkin’s The God Delusion, Daniel Dennett’s Breaking the Spell, Christopher Hitchens’ God is not Great, and Sam Harris’ The End of Faith were published from 2004 to 2007. The new atheism was widely spread by these books. Compared to other atheisms, the particularity of this movement is rooted in its motivations, which are in a sense mostly cultural and political, rather than strictly circumscribed to philosophical issues. The goal of this note is to characterize the new atheism through the (...) arguments given by the four referred books. (shrink)

(in lieu of abstract, first paragraphs here) For philosophers, reading Richard Dawkins is often a frustrating experience. Many of Dawkins’ writings treat important philosophical topics, such as the existence of God, the meaning of life, the relationship of randomness to order. Dawkins has original ideas, but he lacks the philosophical training and vocabulary to articulate these ideas properly and to develop them coherently. In Believing in Dawkins, Eric Steinhart sets himself an ambitious task: to use the (...) writings of Dawkins to present a coherent, naturalistic alternative to religious metaphysics, specifically to Christian theism. Using an architectural metaphor, he summarizes the project of Believing in Dawkins as follows -/- It is helpful to think of the Dawkinsian texts in architectural terms. His fragmentary sketches for spiritual naturalism are like architectural drawings. Sometimes they depict little windows, while other times they portray enormous spires reaching towards the stars. The edifice is vast. But these architectural diagrams are often unclear, incomplete, and inconsistent. I want to clarify them, fill in their missing parts, and resolve their conflicts. So I’m using his writings to construct a novel building. … To fit his fragmentary plans into a coherent and self-supporting structure, I will add some large-scale frameworks (10). -/- Steinhart’s wide-ranging book covers many topics: complexity, ontology, possibility, humanity, spirituality, among many others. He does not sneak theism into Dawkins’ writings. In fact, Steinhart argues that many practices and ideas that he uses to construct the edifice of Dawkins’ spiritual naturalism have been hijacked by theism, such as the notion of an afterlife, sacredness, holiness, and even the notion of gratitude. (shrink)

In this chapter, Logan Paul Gage examines the only real attempt to disprove God’s existence by a New Atheist: Richard Dawkins’s “Ultimate 747 Gambit.” Central to Dawkins’s argument is the claim that God is more complex than what he is invoked to explain. Gage evaluates this claim using the main extant notions of simplicity in the literature. Gage concludes that on no reading does this claim survive scrutiny. Along the way, Dawkins claims that there are no good (...) positive arguments for God’s existence. Gage attempts to show that Dawkins’s argument depends upon distinctively philosophical assumptions that do not appear to withstand scrutiny. (shrink)

Richard Dawkins has popularized an argument that he thinks sound for showing that there is almost certainly no God. It rests on the assumptions (1) that complex and statistically improbable things are more difficult to explain than those that are not and (2) that an explanatory mechanism must show how this complexity can be built up from simpler means. But what justifies claims about the designer’s own complexity? One comes to a different understanding of order and of simplicity when (...) one considers the psychological counterpart of information. In assessing his treatment of biological organisms as either self-programmed machines or algorithms, I show how self-generated organized complexity does not fit well with our knowledge of abduction and of information theory as applied to genetics. I also review some philosophical proposals for explaining how the complexity of the world could be externally controlled if one wanted to uphold a traditional understanding of divine simplicity. (shrink)

In this paper we respond to three objections raised by Joshua Harris to our article, “Against a Postmodern Pentecostal Epistemology,” in which we express misgivings about the conjunction of Pentecostalism with James K. A. Smith’s postmodern, story-based epistemolo- gy. According to Harris, our critique: 1) problematically assumes a correspondence theory of truth, 2) invalidly concludes that “Derrida’s Axiom” conflicts with “Peter’s Axiom,” and 3) fails to consider an alternative account of the universality of Christian truth claims. We argue that Harris’s (...) objections either demonstrate a deficient interpretation of the relevant biblical pas- sages or are not directed at us at all. (shrink)

This paper is a critique of Richard Dawkins’ “argument from improbability” against the existence of God. This argument, which forms the core of Dawkins’ book The God Delusion, provides an interesting example of the use of scientific ideas in arguments about religion. Here I raise three objections: (1) The argument is inapplicable to philosophical conceptions of God that reduce most of God’s complexity to that of the physical universe. (2) The argument depends on a way of estimating probabilities (...) that fails for the probability of an entity that creates natural laws. (3) The argument supposes that complexity arises from past physical causes; however, some forms of complexity known to mathematics and logic do not arise in this way. After stating these three criticisms, I show that some of these same considerations undermine Dawkins’ critique of agnosticism. I close the paper with some remarks on Dawkins’ conception of God. (shrink)

Science has always strived for objectivity, for a ‘‘view from nowhere’’ that is not marred by ideology or personal preferences. That is a lofty ideal toward which perhaps it makes sense to strive, but it is hardly the reality. This collection of thirteen essays assembled by Denis R. Alexander and Ronald L. Numbers ought to give much pause to scientists and the public at large, though historians, sociologists and philosophers of science will hardly be surprised by the material covered here.

Dawkins’ Ballet in the Garden of Theology. A Critical Assessment of Richard Dawkins’ Epistemological Theses on Theistic Beliefs from the God Delusion. Part II My paper presents an analysis and assessment of Richard Dawkins’ assumption from his book The God Delusion that there are no reason against treating belief in God as a scientific hypothesis, because even if the God existence is not disprovable, we could and maybe should ask if His existence is probable or highly improbable. (...) My first aim is to examine Dawkins' argumentation against if he is aware multiple possible ways interpretation of the claim that religious belief in God, construed as the hypothesis that existence of Creator may be treated as a scientific kind of hypothesis. My second aim is to show a nature of relation between his scientific God-hypothesis and his criticism of Thomas Henry Huxley agnosticism. I maintain that the he can't treat his probabilistic account of theism/atheism controversy as a ground for possible evidence for his controversial claim, that scientific knowledge could solve the problem of God's existence. As the matter of facts , things are just the opposite. I argue for claim that his construal of belief in God in terms of probabilistic scientific hypothesis is normatively weak and he can't use it in argumentation against rationality of belief in God even if he would be succesfully show that God-hypothesis is very weak and improbable explanation of origins and complexity of life. (shrink)

Dawkins’ Ballet In the Garden of Theology. A Critical Assessment of Richard Dawkins’ Epistemological Theses On Theistic Beliefs From The God Delusion. Part I My paper presents a detailed analysis and assessment of Richard Dawkins’ epistemological theses from The God Delusion concerning the nature of religious belief, the existence of God and treating belief in God as a scientific hypothesis. In the first part of the article, I am interpreting Dawkins’ statement that atheism deserves respect as (...) an epistemic achievement. I suggest that rationality of that assessment depends on Dawkins’ success in arguing that science shows that God does not exist. My second aim is to show that the real object of Dawkins’ attack is not some abstract theistic hypothesis, as he suggests, but the Western ethical monotheism, mainly the Christian faith in God. If I am right, then his rejection of thus interpreted theism is not enough to justify his more general thesis that God hypothesis is false or improbable. The first part of the paper prepares the ground for the second, with criticism of Dawkins’ reasoning to the conclusion that almost certainly there is no God. (shrink)

Studie recenzuje díla: Richard DAWKINS, Boží blud: Přináší náboženství útěchu, nebo bolest? Praha: Academia 2009, 480 s. ; HANUŠ, J. - VYBÍRAL, J., Dawkins pod mikroskopem: Diskuse nad knihou Richarda Dawkinse Boží blud. Brno: Centrum pro studium demokracie a kultury 2010. Cílem textu je poukázat na debatu vyvolanou českým vydáním Dawkinsova díla Boží blud, jejímž nejdůkladnějším příspěvkem je vydání knihy Dawkins pod mikroskopem.

This chapter uncovers the complex negotiations for authority in various representations about futures of life which have been advanced by different branches of the sciences, and have culminated in the emerging concept of life as algorithm. It charts the historical shifts in expertise and representations of life, from naturalists, to mathematical modellers, and specialists in computation, and argues that physicists, game theorists, and economists now take a leading role in explaining and projecting futures of life. The chapter identifies Richard (...) class='Hi'>Dawkins and Max Tegmark at the forefront of the concept of life as algorithm: the first inspired by game theory as a means to study evolution; the second proposing that a materialist basis of life could place humans and artificial intelligence on an equal footing. Through close reading of their respective texts, the chapter demonstrates that both thinkers consider life as an algorithm programmed to achieve success in survival and reproduction. (shrink)

There seems to be a widespread conviction — evidenced, for example, in the work of Mackie, Dawkins and Sober — that it is Darwinian rather than Humean considerations which deal the fatal logical blow to arguments for intelligent design. I argue that this conviction cannot be well-founded. If there are current logically decisive objections to design arguments, they must be Humean — for Darwinian considerations count not at all against design arguments based upon apparent cosmological fine-tuning. I argue, further, (...) that there are good Humean reasons for atheists and agnostics to resist the suggestion that apparent design — apparent biological design and/or apparent cosmological fine-tuning — establishes (or even strongly supports) the hypothesis of intelligent design. (shrink)

The most public-facing forms of contemporary Darwinism happily promote its worldview ambitions. Popular works, by the likes of Richard Dawkins, deflect associations with eugenics and social Darwinism, but also extend the reach of Darwinism beyond biology into social policy, politics, and ethics. Critics of the enterprise fall into two categories. Advocates of Intelligent Design and secular philosophers (like Mary Midgley and Thomas Nagel) recognise it as a worldview and argue against its implications. Scholars in the rhetoric of science or (...) science communication, however, typically take the view that Darwinism isn't a worldview, but a scientific theory, which has been improperly embellished by some; they uphold the distinction between is and ought and argue that science is restricted to the former. This prompts an is–ought problem on another level. I catalogue the ways in which Darwinism plainly is a worldview and why commentators' beliefs that it ought not to be distorts their analysis. Hence, it is their own worldview that precludes them from accepting Darwinism's worldview implications. (shrink)

I begin by defending Heinrich Gustav Hotho’s foundational edition of the Lectures on Aesthetics (LA) contra Gethmann-Siebert and others who argue for a non-systematic view of Hegel’s aesthetics generally and music specifically. I defend Hegel against the common conceit that his comprehension of music was somehow deficient and introduce the Hegelian idea of absolute agency as performative in art and music. Reference to Kant’s transcendental aesthetics then allows us to grasp how, in Hegel, meaningful tones arise from the vibratory oscillation (...) between selfhood’s presiding unity and its temporal self-positing. I then trace back further elements of musical architecture, such as rhythm, harmony and melody to the temporal oscillation arising from within selfhood. The fundamental ambiguity within temporal oscillation is the source of meaningfulness in music, the feeling that its experience is meaningful without telling us exactly what that meaning is. Meaningfulness forms the absolute Ur-Ton of beautiful music, which arises as determinate tones within selfhood and resonates into the soul of the listener. The temporal vanishing of musical tones within a compositional framework is a pre-linguistic expression of meaning, performative of the ambiguous oscillation between the human and the divine. (shrink)

The article deals with the concept of metaparasite in the cultural and communicative sphere. Relying on the memetic theory of R. Dawkins and the cognitive framework proposed by K. Anokhin, the authors explore the dynamics of metaparasitism and the ability of the metaparasite to change its environment beyond the original context. The article also considers the challenges that have emerged in the post-truth era, embodied in such phenomena as fake news, etc., and emphasizes the need to find effective responses (...) to threats to psychological and sociocultural security. The article formulates a set of communicative techniques aimed at ensuring safety for both the communicator and the recipient, and presents the feedback system as a key component of any rational system. Based on the results of the study, the authors propose a strategy aimed at protecting society against the harmful effects of metaparasites. (shrink)

The South Park “Go God Go” saga raises some very important questions. In these episodes, the scientific worldview stamps out religion. But are science and religion really in such irreconcilable conflict? Would the supremacy of a scientific worldview really lead to atheism? And in the South Park future of 2546, a cartoon version of Richard Dawkins has pioneered efforts which culminate in religion’s demise and atheism becomes its own religion. But is atheism—and specifically “The New Atheism” that Dawkins (...) champions—really just a religion? The article tackles those questions. (shrink)

Genes are thought to have evolved from long-lived and multiply-interactive molecules in the early stages of the origins of life. However, at that stage there were no replicators, and the distinction between interactors and replicators did not yet apply. Nevertheless, the process of evolution that proceeded from initial autocatalytic hypercycles to full organisms was a Darwinian process of selection of favourable variants. We distinguish therefore between Neo-Darwinian evolution and the related Weismannian and Central Dogma divisions, on the one hand, and (...) the more generic category of Darwinian evolution on the other. We argue that Hull’s and Dawkins’ replicator/interactor distinction of entities is a sufficient, but not necessary, condition for Darwinian evolution to take place. We conceive the origin of genes as a separation between different types of molecules in a thermodynamic state space, and employ a notion of reproducers. (shrink)

In this article, we examine in detail the New Atheists' most serious argument for the conclusion that God does not exist, namely, Richard Dawkins's Ultimate 747 Gambit. Dawkins relies upon a strong explanatory principle involving simplicity. We systematically inspect the various kinds of simplicity that Dawkins may invoke. Finding his crucial premises false on any common conception of simplicity, we conclude that Dawkins has not given good reason to think God does not exist.

Der berühmte Ameisenmann E.O. Wilson war schon immer einer meiner Helden - nicht nur ein hervorragender Biologe, sondern eine der winzigen und verschwindenden Minderheit von Intellektuellen, die es zumindest wagt, die Wahrheit über unsere Natur anzudeuten, die andere nicht verstehen oder, soweit sie es verstehen, aus politischen Gründen unermüdlich vermeiden. Leider beendet er seine lange Karriere auf äußerst schäbige Weise als Partei eines ignoranten und arroganten Angriffs auf die Wissenschaft, der zumindest teilweise durch die religiöse Inbrunst seiner Harvard-Kollegenmotiviertist. Es zeigt (...) die abscheulichen Folgen, wenn Universitäten Geld von religiösen Gruppen annehmen, Wissenschaftszeitschriften von großen Namen so bewundert sind, dass sie eine ordnungsgemäße Peer Review vermeiden und wenn Egos außer Kontrolle geraten dürfen. Es führt uns in die Natur der Evolution, die Grundlagen der wissenschaftlichen Methodik, wie Mathematik mit Wissenschaft zusammenhängt, was eine Theorie ausmacht, und sogar, welche Einstellungen zu Religion und Großzügigkeit angemessen sind, wenn wir uns unaufhaltsam dem Zusammenbruch der industriellen Zivilisation nähern. Ich fand Abschnitte in 'Conquest' mit dem üblichen prägnanten Kommentar (obwohl nichts wirklich Neues oder Interessantes, wenn man seine anderen Werke gelesen hat und auf biologie im Allgemeinen ist) in der oftgestylten Prosa, die sein Markenzeichen ist, aber war ziemlich überrascht, dass der Kern des Buches seine Ablehnung inklusiver Fitness (die seit über 50 Jahren ein Standbein der Evolutionsbiologie ist) zugunsten der Gruppenauswahl ist. Man nimmt an, dass von ihm kommen und mit den articles er bezieht sich auf veröffentlicht von sich selbst und Harvard Mathematik Kollege Nowak in großen Peer-Review-Zeitschriften wie Nature, muss es ein wesentlicher Fortschritt sein,, trotz der Tatsache, dass ich wusste, Gruppenauswahl wurde fast überall abgelehnt, da mit jeder großen Rolle in der Evolution. Ich habe zahlreiche Rezensionen im Netz gelesen und viele haben gute Kommentare, aber die, die ich am meisten sehen wollte, war, dass von renommierten Wissenschaftsautor und Evolutionsbiologe Richard Dawkins. Im Gegensatz zu den meisten von Fachleuten, die in Zeitschriften nur für diejenigen mit Zugang zu einer Universität zur Verfügung stehen, ist es leicht im Netz verfügbar, obwohlanscheinend, entschied er sich, es nicht in einer Zeitschrift zu veröffentlichen, da es angemessen abscheulich ist. Leider findet man eine vernichtende Ablehnung des Buches und den acerbic Kommentar über einen wissenschaftlichen Kollegen, den ich je von Dawkins gesehen habe -- über alles in seinem vielen Austausch mit dem verstorbenen und unbeklagten Demagogen und Pseudowissenschaftler Stephan Jay Gould. Obwohl Gould für seine persönlichen Angriffe auf seinen Harvard-Kollegen Wilson berüchtigt war, stellt Dawkins fest, dass ein Großteil von "Conquest" einen unbequem an Goulds häufige Verfehlungen in "bland, unfocussed ecumenicalis" erinnert. Dasselbe gilt mehr oder weniger für Wilsons populäres Schreiben, einschließlich seines jüngsten Buches "The Meaning of Human Existence" – eine weitere schamlose Eigenwerbung seiner diskreditierten Ideen zu Inklusiver Fitness (IF). Dawkins weist darauf hin, dass das berüchtigte 2010-Papier von Nowak, Tarnita und Wilson in Nature von über 140 Biologen, die einen Brief unterzeichnet haben, fast überall abgelehnt wurde und dass es in Wilsons Buch kein Wort darüber gibt. Auch in den folgenden 4 Jahren mit Artikeln, Vorträgen und mehreren Büchern haben sie dies nicht korrigiert. Es gibt keine andere Wahl, als Dawkins trenchant Kommentar zuzustimmen: "Für Wilson nicht zu zugeben, dass er für sich selbst gegen die große Mehrheit seiner professionellen Kollegen spricht - es schmerzt mich, dies von einem lebenslangen Helden zu sagen -- ein Akt mutwilligen Arroganz." Angesichts von Nowaks späterem Verhalten muss man ihn auch einbeziehen. Ich habe das Gefühl, dass einer der fassungslosen Menschen, die man im Fernsehen sieht, interviewt wird, nachdem der nette Mann von nebenan, der seit 30 Jahren alle Kinder babysitten, als Serienmörder entlarvt wird. Dawkins weist auch darauf hin (wie er und andere seit vielen Jahren), dass inklusive Fitness mit dem Neo-Darwinismus (d.h. logischerweise folgt) entsteht und nicht abgelehnt werden kann, ohne die Evolution selbst abzulehnen. Wilson erinnert uns erneut an Gould, der Kreationisten von der einen Seite seines Mundes anprangerte, während er ihnen Trost spendete, indem er endlosen ultraliberalen marxistisch gefärbten Kauderwelsch über Spandrels, unterbrochenes Gleichgewicht und Evolutionspsychologie von der anderen ausspeist. Die Unbestimmtheit und mathematische Opazität (für die meisten von uns) der Mathematik der Gruppen- oder Mehrebenenauswahl ist genau das, was die Sanftmütigen ihnen ermöglichen wollen, dem rationalen Denken in ihren endlosen antiwissenschaftlichen Gerüchten und (in der Wissenschaft) postmodernen Wortsalate zu entkommen. Schlimmer noch, Wilsons "Eroberung" ist ein schlecht durchdachtes und schlampig geschriebenes Durcheinander voller Nonsequiturs, vager Streifzüge, Verwirrungen und Inkohärenz. Eine gute Bewertung, die einige davon im Detail ist, dass von Absolvent Gerry Carter, die Sie im Netz finden können. Wilson hat auch nichts mit unserem gegenwärtigen Verständnis der Evolutionspsychologie (EP) zu tun (siehe z.B. die letzten 300 Seiten von Pinkers 'The Better Angels of our Nature'). Wenn Sie eine seriöse Buchlänge Bericht über die soziale Evolution und einige relevante EP von einem Experten wollen, siehe 'Principles of Social Evolution' von Andrew F.G. Bourke, oder ein nicht ganz so ernster und zugegebenermaßen fehlerhafter und irrender Bericht, aber ein Muss,das Robert Trivers dennoch lesen muss—'The Folly of Fools: The Logic of Deceit and Self-Deception in Human Life' und ältere, aber immer noch aktuelle und durchdringende Werke wie 'The Evolutionof Cooperation':Revised Edition by Robert Axelrod and 'The Biology ofMoral Systems' von Richard Alexander. (shrink)

Richard Dawkins has argued on several occasions that bringing up your child religiously is a form of child abuse. According to Dawkins, teaching children about religion is fine (it helps them to understand cultural references, for instance), but indoctrinating children – by which Dawkins means any form of education that teaches religious beliefs as facts – is morally wrong and harmful. Dawkins is not alone: the American theoretical physicist Lawrence Krauss, for instance, recently argued that teaching (...) Young Earth Creationism (henceforth YEC) is a form of child abuse. Here, I want to focus on the role of parents in instilling religious beliefs in their children, especially beliefs that are incompatible with science, such as YEC. Instead of using the rather laden term “child abuse,” I want to tease apart two questions: Are YEC parents harming their children, and is what they do morally wrong? (shrink)

While it may remain difficult for the student of modernity to understand the weight of Paley’s teleological arguments for nineteenth century British scientists, the idea of a design in nature and the implication of a designer nevertheless provided lasting explanatory power amongst competing hypotheses until up to Darwin. As Richard Dawkins points out, it was reasonable for English scientists to maintain telic 'causes' in the explanation of biological origins until the observations of Paley were ascribed to a natural mechanism (...) as evidenced by Charles Darwin. When viewed in the light of contemporary debates on the possibility of evolution by natural selection in opposition to purposeful intervention, it is useful, then, to understand clearly why not long ago scientists moved away from this very line of reasoning to accepting the Darwinian picture of “descent with modification” by natural selection. As Bacon was right to point out, the scientific dialogue is dependent on an agreement on method, and this change in reasoning, it seems fair to say, signifies a most important distinction of biological investigation between the nineteenth and twentieth centuries that ought not to be neglected by any thoughtful historian of science. (shrink)

The topic of the relationship between the organism and its environment runs through the theories of Uexküll, Goldstein and Canguilhem with equal importance. In this work a counterpoint will be established between their theories, in the attempt to assess at which points the melodies are concordant and at which points they are discordant. As fundamental basis to his theory, Uexküll relies on the concept of conformity to a plan, which allows him to account for the congruity and perfect adjustment between (...) organisms and their Umwelten. For Goldstein and Canguilhem, the relationship between an organism and its environment resembles instead a debate or coming to terms, in which the organism, as to ensure the continuity of the state of health, must constantly create norms to maintain a productive relationship with its environment. The pinpointing of these conceptual frameworks allows to lay emphasis on that each theory relies on specific assumptions regarding teleology and sense in organisms, as well as on specific definitions of the concept of life in general. Ultimately, the view that organisms and their environments have an original and common source, a principle, or plan, which must possess all the creative characteristics of life, will be seen as prevailing. (shrink)

Ernst Mach's atomistic theory of sensation faces problems in doing justice to our ability to perceive and remember complex phenomena such as melodies and shapes. Christian von Ehrenfels attempted to solve these problems with his theory of "Gestalt qualities", which he sees as entities depending one-sidedly on the corresponding simple objects of sensation. We explore the theory of dependence relations advanced by Ehrenfels and show how it relates to the views on the objects of perception advanced by Husserl and by (...) the Gestalt psychologists. (shrink)

Gintis는 수석 경제학자이며 이전 책을 관심으로 읽었기 때문에 행동에 대한 더 많은 통찰력을 기대했습니다. 슬프게도,, 그는 집단 선택과 현상의 죽은 손을 행동 이론의 중심에 두고, 이것은 크게 작품을 무효화한다. 더 나쁜 것은 그가 여기에 그런 나쁜 판단을 보여 주므로, 그것은 그의 모든 이전 작품에 의문을 불러 불러 올 수 있습니다. 하버드, 노박, 윌슨에서 그의 친구들에 의해 그룹 선택을 부활하는 시도, 몇 년 전 지난 10 년 동안 생물학의 주요 스캔들 중 하나였고, 나는 템플턴 재단이 하버드 교수직을 구입하고 진화, 합리성 및 (...) 문명을 공격한 방법 - 내 기사 '이타주의, 예수 세계의 종말'에서 슬픈 이야기를 들려주었습니다. 노왁과 는 달리, 진티스는 종교적 광신주의에 의해 동기를 부여하지 않는 것 같다, 하지만 인간의 본성의 냉혹한 현실에 대한 대안을 생성하는 강한 욕망에 의해, 쉽게 만든 (거의 보편적 인) 기본 인간의 생물학과 행동 과학자의 빈 슬레이트의 부족, 다른 학자, 일반 대중. Gintis는 행동을 설명하는 일관된 프레임 워크를 가지고 있지 않은 경제학자, 사회학자 및 기타 행동 과학자를 올바르게 공격합니다. 물론행동을 이해하는 데 필요한 프레임 워크는 진화적 입니다. 불행하게도, 그는 자신을 제공하지 못합니다 (그의 많은 비평가와 나는 동의에 따라), 그리고 그가 작업의 수십 년 동안 생성 한 어떤 경제적, 심리적 이론에 그룹 선택의 썩은 시체를 접목하는 시도, 단지 그의 전체 프로젝트를 무효화. 진티스는 윌슨과 노박과 같은 유전학을 이해하고 설명하기 위해 용감한 노력을 기울이고 있지만, 그는 전문가와는 거리가 멀고, 그들처럼 수학은 그를 생물학적 불가능성에 눈멀게 하고 물론 이것이 과학의 규범입니다. Wittgenstein은 문화와 가치의 첫 페이지에 유명한 "형이상학적 표현의 오용이 수학에서와 같이 너무 많은 죄에 대한 책임이있는 종교적 교단이 없다." 자신의 주파수를 감소시키는 행동을 일으키는 원인이 되는 유전자가 지속될 수 없다는 것을 항상 명확했습니다, 그러나 이것은 단 선택의 개념의 핵심입니다. 또한, 그것은 잘 알려져 있으며 종종 그룹 선택이 단지 포함 피트 니스 (친족 선택)로 감소 것을 보여 주었다, 이는, Dawkins가 언급 한 바와 같이, 자연 선택에 의해 진화를위한 또 다른 이름입니다. 윌슨처럼, Gintis는 약 50 년 동안이 분야에서 일해 왔으며 여전히 그것을 파악하지 못했지만 스캔들이 터진 후 내 기사에서 자세히 설명 한 바와 같이 가장 관련성이 있는 전문 작업을 찾고 읽고 이해하는 데 3 일밖에 걸리지 않았습니다. 진티스와 윌슨이 거의 반세기 만에 이 것을 성취하지 못했다는 사실은 마음이 벅차다. 저는 학계에서 규범인 집단 선택과 현상의 오류에 대해 미국과 세계를 파괴하는 인간의 본성을 이해하지 못하는 보편적인 실패의 특별한 사례로 논의합니다. 현대 의 두 systems보기에서인간의 행동에 대한 포괄적 인 최신 프레임 워크를 원하는 사람들은 내 책을 참조 할 수 있습니다'철학의 논리적 구조, 심리학, 민d와 루드비히 비트겐슈타인과 존 Searle의언어' 2nd ed (2019). 내 글의 더 많은 관심있는 사람들은 '이야기 원숭이를 볼 수 있습니다-철학, 심리학, 과학, 종교와 운명 행성에 정치 - 기사 및 리뷰 2006-2019 3 rd ed (2019) 및 21st 세기 4번째 에드에서 자살 유토피아 망상 (2019) . (shrink)

Understanding community-level selection using Lewontin’s criteria requires both community-level inheritance and community-level heritability, and in the discipline of community and ecosystem genetics, these are often conflated. While there are existing studies that show the possibility of both, these studies impose community-level inheritance as a product of the experimental design. For this reason, these experiments provide only weak support for the existence of community-level selection in nature. By contrast, treating communities as interactors (in line with Hull’s replicator-interactor framework or Dawkins’s (...) idea of the “extended phenotype”) provides a more plausible and empirically supportable model for the role of ecological communities in the evolutionary process. (shrink)

Το ερώτημα πώς μπορούν να προσδιοριστούν οι λειτουργίες του νου και σύμφωνα με ποιες αρχές θα ήταν χρήσιμο να κατηγοριοποιηθούν είναι διττό και αφορά τόσο στην επιστήμη, όσο και την φιλοσοφία: στην πρώτη, εφόσον μέλημά της είναι η αναζήτηση συμπερασμάτων διαμέσου του πειράματος και της ανάλυσης και στην δεύτερη, εφόσον η αποσαφήνιση επιστημονικών εννοιών και ορισμών διευθετείται κυρίως φιλοσοφικά. Προϋπόθεση για μία τέτοια συσχέτιση είναι οι αρχές της επιστήμης να συμβαδίζουν προς τις αρχές της εμπειρίας και οι κατευθύνσεις της φιλοσοφίας (...) να μην αντίκειται προς τους όρους του επιστημονικού πειράματος: να προσφέρει δηλαδή, η φιλοσοφία, τους ορισμούς της πραγματικότητας, σύμφωνα με τους επιστημονικούς κανόνες που διέπουν αυτούς τους ορισμούς. Επιστήμη και φιλοσοφία οφείλουν να ενσωματώνουν και να γενικεύουν πληροφορίες κατά τρόπο ανάλογο προς τις προτάσεις και της εκφράσεις μιας φυσικής γλώσσας. Ωστόσο, σε μία εποχή όπου τα συμπεράσματα της επιστήμης ξεπερνούν την δυνατότητα των αισθήσεων να ανατρέχουν σε προϋπάρχουσες εμπειρίες και να επιβεβαιώνονται διαμέσου αυτών, δημιουργούνται συζητήσεις γύρω από το εάν η φιλοσοφία, μπορεί να συνεχίσει να στέκεται δίπλα στην εννοιολογική γνώση και να ταξινομεί με ακρίβεια τα αποτελέσματά της. Εξετάζοντας το σύνολο των σχέσεων μεταξύ αισθητικών και λογικών μορφών, στην μελέτη που ακολουθεί θα εξηγήσουμε γιατί η φιλοσοφία, διαμέσου μιας μεθοδολογίας που είναι αποτέλεσμα ιστορικής κληρονομιάς αλλά και κοινωνικής πρακτικής, όχι μόνον αφήνει χώρο, αλλά ενθαρρύνει την δημιουργία νέων συντακτικών σχέσεων με την επιστήμη, ανοίγοντας δρόμο για την αισθητική κατανόηση της επιστημονικής μέτρησης, αλλά και της ειδικής φύσης του μετρούμενου. Δεν ξέρω εάν υπάρχει μεγαλύτερο χάρισμα για τον άνθρωπο από την ικανότητα να εξισορροπεί τις λειτουργίες του νου του: τη λογική με το σκοπό και τη διασκεπτική ενέργεια με τη βούληση. Αρκεί να αναλογιστούμε ότι, καμία σκοπιμότητα δεν στερείται λογικών κρίσεων και αντίστροφα: κάθε λογική κρίση οδηγείται από πρακτικές σκοπιμότητες, από αξιολογικές συνιστώσες. Πώς όμως μπορούν να προσδιοριστούν οι λειτουργίες του νου και ακόμη περισσότερο, σύμφωνα με ποιες αρχές μπορούν να κατηγοριοποιηθούν; Πρόκειται για ένα ερώτημα επιστημονικό, εφόσον αναζητά λύση διαμέσου του πειράματος και της ανάλυσης, ταυτόχρονα όμως και φιλοσοφικό, δεδομένου ότι οι επιστημονικές έννοιες, όπως αποκαλύπτει η χρήση τους, βασίζονται κατά κύριο λόγο στις κατευθύνσεις της φιλοσοφίας. Προϋπόθεση σε μία τέτοια συσχέτιση είναι οι κατευθύνσεις και τα συμπεράσματα της φιλοσοφίας να μην αντίκειται στα αποτελέσματα και τις μετρήσεις του επιστημονικού πειράματος: ρόλος της επιστήμης είναι η λογική μελέτη και ανάλυση των φυσικών φαινομένων, και της φιλοσοφίας η αποσαφήνιση των εννοιών. Η επιστήμη αυτοκαθορίζεται, δηλαδή ανατρέχει στις βάσεις της επιβεβαιώνοντας ή αναθεωρώντας τα δεδομένα, διατηρώντας έτσι ζωντανά τα ερωτήματά της. Σκοπός της επιστήμης είναι, διαμέσου της ανάκλησης των ερωτημάτων της, να καλύπτει όσο το δυνατό περισσότερα κενά. Έτσι κινείται η επιστήμη: μεταβαίνοντας από το απλούστερο στο συνθετότερο και αντίστροφα, προκειμένου να επιβεβαιώνει τις παρατηρήσεις της με βάση την πρόβλεψη. Και πώς λειτουργεί η εννοιολογική γνώση; Ό, τι κάνει ο νους είναι να αντιλαμβάνεται τη φυσική επαναληπτικότητα, την περιοδικότητα των φαινομένων και να αναζητά τα αίτιά τους. Προσδιορίζοντας τα αίτια στο περιβάλλον του χωροχρόνου, ο άνθρωπος κατανοεί τις συνθήκες, δηλαδή τις προϋποθέσεις της επαναληπτικότητας και βάσει αυτής της κατανόησης, προβλέπει το πώς θα αντιδράσει η ύλη όταν βρεθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Η πρόβλεψη, επομένως, βασίζεται στη μελέτη της επαναληπτικότητας των φαινομένων. Είναι ωστόσο η εμπειρία μας, ασφαλής βάση άντλησης πληροφοριών; Τα φυσικά φαινόμενα ιδωμένα ως εμπειρικά αποτελέσματα αλληλεπιδράσεων, κατηγοριοποιούνται με κριτήριο τις μεταβολές που προκαλούν. Ωστόσο, ο συνδυασμός των δυνάμεων της φύσης, προκειμένου να κατανοηθεί, πρέπει να βρει ένα ασφαλές διασκεπτικό μονοπάτι, μία οικεία κατάσταση, σε σχέση με την εμπειρία. Και πώς ο άνθρωπος κατανοεί τις γνώσεις που αποκτά διαμέσου της παρατήρησης; Έχοντας κατανοήσει ότι η φύση, για τη διατήρηση των ισορροπιών της, συντηρεί και εφαρμόζει τους ίδιους μηχανισμούς με τους οποίους έχει εφοδιάσει τον άνθρωπο, ο άνθρωπος συσχετίζει τις μεταβολές που συμβαίνουν στο περιβάλλον με τις μεταβολές που προκαλεί ο ίδιος με τις πράξεις του, οι οποίες είναι αποτελέσματα βουλητικών σκοπιμοτήτων. Τα αποτελέσματα αυτά ερμηνεύονται από τη λογική ως σχέσεις μεταξύ σκοπών-αποτελεσμάτων. Παρατηρώντας τα αποτελέσματα των φυσικών μηχανισμών στον εαυτό του, ο άνθρωπος, μπορεί να επιτύχει ασφαλή πρόβλεψη των αποτελεσμάτων των λειτουργιών των ίδιων μηχανισμών σε άλλα επίπεδα της φύσης. Επομένως, κάθε φαινόμενο μπορεί να προβλεφθεί, εφόσον περιέχει αναγνωρισμένα για την αποτελεσματικότητά του επίπεδα ασφαλούς σύγκρισης. Άλλωστε ο όρος φυσικός νόμος, φέρει το ειδικό βάρος του σκοπού, της τελικότητας, που είναι πέρα για πέρα χαρακτηριστικό του βουλητικού μας νου: η φύση δεν βούλεται, επομένως δεν μπορεί να παράγει νόμους. Ό,τι βούλεται είναι ο άνθρωπος, ο οποίος είναι προσανατολισμένος από την φύση να αναγνωρίζει λογικές σχέσεις στην αλληλεπίδραση των φυσικών φαινομένων. Επομένως όχι η φύση, αλλά ο άνθρωπος δημιουργεί τους νόμους, με βάση την αρχή της λογικής τακτοποίησης των παρατηρήσεών του. Πιο αναλυτικά, η καταγραφή και κατηγοριοποίηση των αποτελεσμάτων της παρατήρησης της ύλης, με βάση τους όρους παρατήρησης του εαυτού μας, συνιστά χρήσιμο εργαλείο κατανόησης του περιβάλλοντος: παρατηρώντας τα φαινόμενα, ο νους ανακαλεί τις εμπειρίες του, συνθέτοντας και ανασυνθέτοντάς τες. Όταν τα αποτελέσματα των παρατηρήσεων συμφωνούν με τις προβλέψεις, παράγεται γνώση. Έτσι ο νους μετατρέπει την γνώση των φαινομένων, σε αρχή τεκμηρίωσης συμπερασμάτων, την οποία χρησιμοποιεί για περαιτέρω αναλύσεις και συνθέσεις. Οι γνώσεις που αποκτώνται από την παρατήρηση, ανακαλούνται αυτόματα όταν ο νους αντιληφθεί ότι υπάρχει ιδανική σχέση ανάμεσά τους ώστε να συνδυαστούν. Πώς όμως λειτουργεί η εμπειρία; Η εμπειρία ομοιομορφίας της ύλης, δίνει την εντύπωση ότι οι μεταβολές στο περιβάλλον συνδέονται με κάποιου είδους σκοποθεσία. Ωστόσο, οι φυσικοί νόμοι δεν είναι παρά οι εννοιολογικές διατυπώσεις του πώς αντιλαμβανόμαστε εμείς οι ίδιοι την πραγματικότητα και με ποιους τρόπους μπορούμε να τη μεταβάλλουμε προς όφελός μας. Αναφέρονται δε, οι φυσικοί νόμοι, μόνο στη μία πλευρά του πανάρχαιου κοσμογονικού προβλήματος της αποσαφήνισης των τρόπων αλληλεπίδρασης των αισθητών. Μιας αλληλεπίδρασης που κινείται στα όρια μεταξύ συμφωνίας και αντιπαράθεσης, δεδομένου ότι η βεβαιότητα της φυσικής σταθερότητας δεν είναι τίποτε περισσότερο από μία προοπτική κατανόησης της πραγματικότητας σε μία δεδομένη στιγμή. Τι συμβαίνει ωστόσο όταν υπάρχει διάσταση μεταξύ προβλέψεων και αποτελεσμάτων; Στην περίπτωση αυτή, η θεωρία ανατρέχει στις εμπειρίες και τις ανασυνθέτει έτσι ώστε να επιτύχει τον πλησιέστερο δυνατό συνδυασμό. Έτσι λειτουργεί η λογική: ως πρωτότυπη εφαρμογή των δεδομένων της εμπειρίας, σε σχέση προς τον θεωρητικό κανόνα των προβλέψεων. Και ποια είναι η προϋπόθεση της πρωτοτυπίας όσον αφορά στον νου; Η προϋπόθεση αυτή δεν είναι άλλη από τη δημιουργικότητα: ο δημιουργικός νους, διαμέσου της παρατήρησης, αποκαλύπτει τους τρόπους με τους οποίους η ύλη αλληλεπιδρά, και δημιουργεί κάτι εντελώς διαφορετικό, όχι ως προς την πρώτη ύλη, αλλά ως προς την μορφή. Αυτή είναι δημιουργικότητα: η ενσάρκωση των λογικών συνθέσεων, το αποτύπωμα του νου στην ύλη. Εδώ εισέρχεται ο ρόλος της φιλοσοφίας, με σκοπό την αποσαφήνιση νέων και πιο σύνθετων μορφών και εννοιών, με γνώμονα τον βαθμό αποσαφήνισής τους. Ωστόσο αποσαφήνιση σημαίνει ταυτόχρονα και συστηματοποίηση, δηλαδή δημιουργική ενίσχυση των γνώσεων διαμέσου μιας ακλόνητης διαβεβαίωσης που θα ονομάζαμε προ-λογική ή καλύτερα αισθητική. Αποτελεί ωστόσο η βεβαιότητα που προκαλεί η αισθητική εποπτεία ισάξιο κριτήριο γνώσης με την λογική, ώστε να τοποθετεί τα συμπεράσματά της δίπλα στα επιστημονικά; Προσεγγίζοντας το ζήτημα από την επιστημονική σκοπιά, παρατηρούμε ότι από την περίοδο της ανθρωπιστικής επανάστασης και έπειτα, βρίσκεται σε εξέλιξη μία συστηματική προσπάθεια ανάδειξης της λογικής ως μοναδικής κατηγορίας του νου, η οποία λειτουργεί σε βάρος της γενικής προεπιστημονικής κοσμοθεωρίας περί ύπαρξης μιας ακλόνητα επιβεβαιωμένης γνώσης, που εμπειρικά προηγείται των εννοιών. Ο νους, για τους θεωρητικούς της επιστημονικής προσέγγισης, συνδέεται με τα αποτελέσματα των μελετών της ανατομίας του εγκεφάλου, οι οποίες αποκαλύπτουν σε σημαντικό βαθμό τα κέντρα των νοητικών διεργασιών. Στο περιβάλλον αυτό αντιπαρατέθηκαν οι δύο θεωρίες προσέγγισης των λειτουργιών του νου: ο δυϊσμός, με κύριο εισηγητή τον Descartes, ο οποίος υποστήριζε την αλήθεια των προεπιστημονικών αντιλήψεων, περί ενός νου ελεύθερου να ανατρέχει σε μη συμβατές προς την επιστημονική κοσμοθεωρία υποθέσεις όταν η λογική αδυνατεί να επιλύσει τα λογικά αδιέξοδα, και ο μονισμός, που εξέφραζε ότι η βιολογική ενότητα νου και πνεύματος είναι εν δυνάμει ικανή να καλύψει κάθε λογική αδυναμία. Σύμφωνα με τον δυϊσμό, εγκέφαλος και νόηση αποτελούν διαφορετικές υποστάσεις, οι οποίες συναντώνται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους: εγκέφαλος και νους, ύλη και πνεύμα συνθέτουν αλλά και συντίθενται στο περιβάλλον της ζώσας πραγματικότητας, και εκδηλώνονται ως γνώσεις. Ο νους χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη τον εγκέφαλο, ενώ ο εγκέφαλος μετέρχεται εξωλογικών υποθέσεων που φαντάζουν ικανές να περιγράψουν την υπερβατική προέλευση των αρχών που διέπουν την λειτουργία του. Δεδομένου ότι δεν υπήρχε αποδεδειγμένα σημείο αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο υποστάσεων, της υλικής και της υπερβατικής, ο Descartes υπέθεσε ότι η λογική ψυχή συνδέεται με την υλική υπόσταση στο εσωτερικό του εγκεφάλου και συγκεκριμένα στην περιοχή της επίφυσης. Στην πραγματικότητα, ο λόγος ήταν ότι κανείς δεν γνώριζε τίποτε για την λειτουργία της επίφυσης -ούτε σήμερα γνωρίζουμε επακριβώς τον ρόλο της- επομένως εύκολα μπορούσε να θεωρηθεί ως μηχανισμός σύνδεσης μεταξύ ψυχής και σώματος. Από την άλλη μεριά, οι οπαδοί της μονιστικής θεώρησης αναρωτήθηκαν πώς είναι δυνατόν μια άυλη υπόσταση όπως είναι η λογική ψυχή, να εντοπίζεται και να προκαλεί μεταβολές στο εσωτερικό του φθαρτού σώματος; Απάντηση στο λεγόμενο καρτεσιανό παράδοξο περί αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο υποστάσεων του ανθρώπου, άυλης και φθαρτής, επιχείρησαν να δώσουν κυρίως οι Γάλλοι εγκυκλοπαιδιστές και οι Γερμανοί υλιστές φιλόσοφοι, οι θέσεις των οποίων οδήγησαν σταδιακά στην αποπνευματοποίηση της νόησης. Από εκεί και έπειτα πειραματισμοί της βιολογίας και της νευροφυσιολογίας απέδειξαν την εξέλιξη του νευρικού συστήματος κατά την πορεία των γεωλογικών αιώνων από τα πρώιμα στάδια συγκέντρωσης νευρικών συμπλεγμάτων στις κατώτερες περιοχές του εγκεφαλικού φλοιού, προς τα ανώτερα. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί, ότι παρόλη την πρόοδο των νευροεπιστημών, πολλά ερωτήματα που αφορούν στη σύνδεση μεταξύ εγκεφάλου-νόησης και ερμηνείας νοητικών λειτουργιών που συνδέονται με την παραπάνω σχέση, παραμένουν αναπάντητα ακόμη και σήμερα. Ο μονισμός επιμένει ότι ο νους αποτελεί παράγωγο της ύλης και απορρίπτει ως μεταφυσική κάθε τοποθέτηση πέρα από τα όρια της ζώσας πραγματικότητας. Δεν προσπαθούμε να επιλύσουμε την παραπάνω διαμάχη, δεδομένου ο κύριος λόγος μελέτης και αποσαφήνισης θεμελιωδών ορισμών γύρω από την ποσότητα και το είδος της ενέργειας που διοχετεύεται στους νευρώνες δημιουργώντας ό,τι ο Honderich περιγράφει ως ενσυνείδητες εκδηλώσεις, βρίσκεται στα χέρια της επιστήμης. Η εγκεφαλοποίηση της νόησης, αν και -ορθά- συνδέθηκε με τα επιτεύγματα της λογικής, εντούτοις δημιούργησε μία αυτοπεποίθηση για την ανωτερότητα της λογικής ως μεθόδου ικανής, όχι μόνο να ερμηνεύει, αλλά και να κατευθύνει τα πράγματα, λειτουργώντας a priori ως μηχανισμός που εμπεριέχεται στο εσωτερικό τους. Τούτη η προοπτική, αν και κατευθυνόμενη από επιστημονικούς κύκλους και -κατά κανόνα- αντίθετη προς την φιλοσοφική μεθοδολογία, εντούτοις εκδηλώθηκε ως φιλοσοφία, διαιρεμένη μάλιστα σε κινήματα ή σχολές, με κοινό χαρακτηριστικό την βεβαιότητα, ότι η λογική ενυπάρχει μέσα στην φύση των πραγμάτων, και εκδηλώνεται νομοτελειακά. Μιλώ για τα κινήματα του θετικισμού, του λογικού θετικισμού και του ιστορικισμού, τα οποία συστηματοποιήθηκαν κατά τα μέσα του εικοστού αιώνα και εξάντλησαν την επιχειρηματολογία τους σε σύντομο χρονικό διάστημα. Και πώς η φιλοσοφία υπερασπίζεται το δικαίωμά της να αποσαφηνίζει επιστημονικές έννοιες με γνώμονα την δημιουργική προοπτική; Η απάντηση της φιλοσοφίας προέρχεται από μία ιστορική πορεία χιλιετιών, με βαθιές πολιτισμικές και κοινωνικές ρίζες. Ο νους, ως κινητήριος αρχή της γνώσης αλλά και των αξιών, της ηθικής, συνδέεται με έργα που έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: είναι όλα παράγωγα αισθητικής και λογικής γνώσης. Φιλοσοφικά, ο νους, αρχικά, προσλαμβάνει αισθητικά το περίγραμμα, την μορφή μιας ιδέας, έπειτα την επεξεργάζεται λογικά, και εν τέλει την πραγματοποιεί. Η αισθητική δραστηριότητα, ως φιλοσοφική κατηγορία, εντοπίζεται στο αρχικό στάδιο της νοητικής λειτουργίας, ενώ η πραγματοποίηση στο τελικό. Τόσο η αισθητική δραστηριότητα, όσο και η λογική λειτουργούν σύμφωνα με έναν σκοπό: τη διασάφηση των ορίων πραγματικότητας· και βούληση είναι η λειτουργία, που ενεργοποιεί το υποκείμενο να πράξει σύμφωνα με τις επιταγές του σκοπού αυτού. Η διαίρεση του νου σε κατηγορίες έχει αφετηρία την σκέψη του Αριστοτέλη. Ο εισηγητής της λογικής επιστήμης πρότεινε τον διαχωρισμό των αρχών του νου, σύμφωνα με τον χαρακτήρα τους σε θεωρητικό, πρακτικό και ποιητικό. Ο νους, στο θεωρητικό επίπεδο επεξεργάζεται συλλογισμούς που οδηγούν σε περιγραφές γεγονότων, στο πρακτικό, συλλογισμούς που οδηγούν σε ηθικές αξιολογήσεις ενώ στο ποιητικό, συλλογισμούς που αποσκοπούν στη δημιουργία καλλιτεχνικών εκφράσεων και γενικότερα, ωφέλιμων έργων. Ο Benedetto Croce στο έργο του Estetica, σημειώνει ότι οι δύο μορφές του θεωρητικού πνεύματος η αισθητική εποπτεία και η λογική αποτελούν διαφορετικές, πλην ισότιμες μορφές γνώσης: κάθε έννοια περιέχει μία πλευρά αισθητική. Ως γνώση, η αισθητική εποπτεία δεν έχει ανάγκη λογικής επιβεβαίωσης· αντίθετα, η λογική επιβεβαίωση κατηγοριοποιεί, κατατάσσει και αναλύει αισθητικές πληροφορίες για να κατανοήσει τους νόμους που διέπουν το περιβάλλον. Ο πρώτος βαθμός του θεωρητικού μας νου, επομένως, χρησιμοποιεί ποικίλους τρόπους αποσαφήνισης των εισερχόμενων πληροφοριών, προκειμένου να δημιουργήσει και να μεταδώσει επικοινωνιακά μία μορφή. Το ερώτημα εδώ είναι εάν η αισθητική εποπτεία, περιέχει όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να γίνουν κατανοητά και να γενικευθούν κατά τον ίδιο τρόπο. Οι θεωρητικές βάσεις για την ανάδειξη ενός καθολικού κριτηρίου που επιβεβαιώνει την ομοιογένεια των αισθητικών γνώσεων τέθηκαν από τον David Hume. Ο Hume διαπίστωσε ότι όλοι έχουμε μέσα μας ένα έμφυτο προγνωστικό κριτήριο, το οποίο μας επιτρέπει να προσλαμβάνουμε τα συναισθήματα των συνανθρώπων μας. Διαμέσου της Συμπάθειας (empathy) όπως ονόμασε ο Hume την ενέργεια αυτή του νου, αλληλεπιδρούμε με τον συναισθηματικό κόσμο των συνανθρώπων μας, ακόμη και όταν δεν έχουμε ίδια γνώση των εμπειριών τους. Πρόκειται για έναν ενσυναίσθητο τρόπο επικοινωνίας, βασισμένο στην -κατά κύριο λόγο- ανάμνηση βιωμάτων καταγεγραμμένων στην προ-λογική περιοχή της εμπειρίας μας. Σήμερα η γενετική έχει ερμηνεύσει τη δυνατότητα αναγνώρισης των συναισθημάτων μεταξύ των ανθρώπων ως ειδική εκδήλωση ενός έμφυτου αλτρουισμού, ο οποίος είναι προγραμματισμένος να προσανατολίζει το θυμικό προς ό,τι ωφελεί το είδος μας, ενώ η νευροβιολογία ερευνά το ενδεχόμενο ύπαρξης εγκεφαλικών δομών που επεξεργάζονται και ενσωματώνουν τις ηθικές αξίες διαμέσου διαδικασιών ανταλλαγής-αφομοίωσης συμπεριφορών. Είναι επομένως, το συναίσθημα ενδιάθετος τρόπος επικοινωνίας; Παρόλο που ο Hume υπέθεσε ορθά μία προλογική λειτουργία, στην οποία «απευθύνεται η σκέψη», δηλαδή μία λειτουργία που προϋπάρχει και επιβεβαιώνει κάθε εννοιολογική αρχή, στην συνέχεια συνέδεσε αυτή την λειτουργία όχι με προλογικά χαρακτηριστικά, δηλαδή γνώσεις, αλλά με συναισθηματικές ποιότητες, δηλαδή ψυχολογικά αποτυπώματα εμπειριών. Δεν είναι ωστόσο το συναίσθημα ό,τι μεταδίδει την ενσυναίσθηση, αλλά η αισθητική εποπτεία. Συναισθηματικές εκδηλώσεις παρατηρούνται και σε άλογα είδη, συνδεδεμένες μάλιστα με συγκεκριμένες εμπειρίες ωφέλιμων ή μη ωφέλιμων καταστάσεων. Σε καμία περίπτωση ωστόσο αυτές οι εκδηλώσεις δεν είναι να δυνατόν να γενικευθούν μεταξύ των ζώων, να αποτελέσουν δηλαδή γνώση. Το συναίσθημα δεν λειτουργεί ως παραγωγός αισθητικών γνώσεων, ούτε ως γνωσιακός αναμεταδότης μεταξύ των κοινωνικών ατόμων, αλλά μάλλον ως λειτουργικός εκδείκτης του γεγονότος της αισθητικής εποπτείας. Συνοψίζουμε λοιπόν, αναφέροντας ότι με τον όρο αισθητική εποπτεία, φιλοσοφικά, συχνά εννοούμε την άμεση επιβεβαιωμένη εμπειρία, η οποία δεν χρειάζεται την λογική ανάλυση προκειμένου να αποκτήσει καθολική ισχύ: η βεβαιότητα για τον χρόνο, τον χώρο, τη μορφή των αντικειμένων, προέρχεται από παραστάσεις του νου που έχουμε σχηματίσει διαμέσου αισθητικής εποπτείας της πραγματικότητας, δηλαδή γνώσης των μορφών. Σύμφωνα με τον Croce, η λογική, όπως και η αισθητική εποπτεία, αποτελούν κατηγορίες του θεωρητικού μας νου. Η αισθητική εποπτεία αφορά στην ατομική στιγμή, ενώ η λογική στην καθολική. Αντίστοιχα, η βούληση και η ηθική, αναφέρονται στο πρακτικό επίπεδο του νου, και λειτουργούν η πρώτη ατομικά και η δεύτερη καθολικά. Η ατομικότητα του πρακτικού νου, της βούλησης, κατά τη γενίκευσή της, παράγει ηθική. Το γεγονός ότι τα κίνητρα των πράξεών μας μπορούν να αναλυθούν εννοιολογικά, να επιβεβαιωθούν διασκεπτικά ως προς το κύρος, την καθαρότητα και την αποτελεσματικότητά τους, είναι δηλωτικό του ότι η πρακτικότητα αλληλεπιδρά με τη λογική· πρόκειται για μία αλληλεπίδραση τόσο έντονη, ώστε κάθε διαχωρισμός της βούλησης από τη λογική, του σκοπού από τη γνώση που συνεπάγεται η ενέργειά της, να καθίσταται δυσχερής. Γιατί; Ο νους χρησιμοποιεί τις δυνάμεις του μεμονωμένα ή σε συνδυασμό, προκειμένου να εξυπηρετεί κατ’ αρχήν, τις ανάγκες της στιγμής. Αυτή η λειτουργία, παρόλο που αποτελεί a priori προδιάθεση, η οποία προηγείται κάθε σκοπού, εντούτοις αποτελεί ταυτόχρονα και σκοπό. Καταλήγουμε επομένως στο πρώτο συμπέρασμα, ότι η τάση του ανθρώπου να θέτει σκοπούς, αποτελεί παρακλάδι του ίδιου κορμού από τον οποίο προέρχονται οι φυσικές προδιαθέσεις. Και δεν θα ήταν δύσκολο να απαντούσαμε στο πώς η τάση αυτή μπορεί να συμπλεύσει με τη νοητότητα, εάν εξειδικεύαμε το ερώτημα από το γενικό στο ειδικό. Λέμε λοιπόν ότι, σημασία δεν έχει η πρώτη ύλη που χρησιμοποιεί ο νους, ούτε η προέλευσή της, αλλά η επεξεργασία της: αντίθετα με τα άλογα είδη, ο άνθρωπος μπορεί να παρατηρεί και να αναγνωρίζει τα δεδομένα των παρατηρήσεών του. Παρατηρώντας τον εαυτό του ως ειδικό μέρος του περιβάλλοντος στο οποίο ανήκει, ο άνθρωπος συνειδητοποιεί ότι είναι αυτόνομος ως προς το να σκέπτεται, να προβλέπει, να κρίνει, να θέτει σκοπούς και να πράττει. Η εμπειρία είναι η στέρεη βάση των αισθητικών προσλήψεων, των λογικών προβλέψεων και της βουλητικής πρακτικότητας, της ίδιας της ηθικής: διαμέσου των αποτελεσμάτων των μετρήσεων των φυσικών φαινομένων αναγνωρίζουμε τις ποιότητες, τις διαστάσεις και τις δυνάμεις της ύλης και κατανοούμε το περιβάλλον. Τι είναι όμως η ύλη και κατ’ επέκταση το περιβάλλον; Ύλη είναι η εμπειρία της αλληλεπίδρασης των δυνάμεων της περιρρέουσας ενέργειας στον τρισδιάστατο χώρο και μονοδιάστατο προς τα εμπρός χρόνο, τα συγχρονισμένα αποτελέσματα των οποίων αναγνωρίζουμε διαμέσου των αισθήσεών μας ως μορφές. Ό,τι λοιπόν δίνει υπόσταση στην ύλη είναι ο τρόπος με τον οποίο την προσλαμβάνουμε αισθητικά· και ο τρόπος με τον οποίο συσχετίζουμε τα αποτελέσματα των αισθητικών προσλήψεων είναι η λογική. Κατέχουμε επομένως την καθαρή γνώση των πραγμάτων; Αυτό είναι αδύνατο να συμβαίνει, δεδομένου ότι η φύση μας έχει εφοδιάσει με πρωταρχικά με μηχανισμούς παραγωγής γνώσεων μόνο χρήσιμων για την επιβίωσή μας. Η υπό όρους επαφή μας με τη γνώση, περιχαρακώνει τα όρια της εμπειρίας μας: μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για την ύλη που μας περιβάλλει και για τον νου μας, δεδομένου ότι βιώνουμε τα αποτελέσματα της μεταξύ τους αλληλεπίδρασης. Η γνώση επομένως, ορίζεται και ορίζει την εμπειρία: την εμπειρία των αισθητικών μορφών, και την εμπειρία των εννοιών. Και η ειδική κατηγορία του νου που μας ωθεί να μεταβάλλουμε τις δυνάμεις του περιβάλλοντος σύμφωνα με τις επιδιώξεις μας είναι η βούληση, η οποία στη γενίκευσή της παράγει ηθική. Επομένως η βούληση καθοδηγεί την εμπειρία μας να κατακτά ό,τι είναι χρήσιμο για το συμφέρον του ατόμου και κατ’ επέκταση του είδους. Και πώς ο άνθρωπος οριοθετεί τα τις γνώσεις του; Οι νόμοι των φαινομένων, δεν είναι παρά τα αισθητικά αποτελέσματα των ενορατικών βεβαιοτήτων προς ορισμένες αρχές, οι οποίες μας φαίνονται αδιαπραγμάτευτες: η εναλλαγή ημέρας-νύχτας, η εναλλαγή των εποχών, η πορεία του χρόνου προς τα εμπρός, αποτελούν εμπειρικές επιβεβαιώσεις που αποδεχόμαστε, προκειμένου να προδιαγράψουμε τις ζωές, τα έργα μας και να περιχαρακώσουμε τα όρια των βουλήσεων και των πράξεών μας. Τι γίνεται όμως όταν η ίδια η νόηση ανατρέπει αυτούς τους κανόνες θέτοντας τη λογική υπεράνω της αισθητικής εποπτείας; Η σύγχρονη επιστήμη μπορεί να είναι βέβαιη για τη σχετικότητα του χώρου και του χρόνου μέσα στον οποίο υπάρχουμε και κινούμαστε. Ο χρόνος, παρόλο που είναι σχετικός, εντούτοις η κίνησή του γίνεται αντιληπτή από τις αισθήσεις μας ως σταθερή, με μονογραμμική πορεία προς τα εμπρός∙ λειτουργεί δηλαδή, η κίνηση στον χρόνο, ως κριτήριο εντοπισμού της θέσης μας στον τρισδιάστατο χώρο· απαντά, επομένως ο υπολογισμός του χρόνου, στο ερώτημα πότε, σε σχέση με το ερώτημα που∙ και αντίστροφα: ο υπολογισμός του χώρου απαντά στο ερώτημα που, σε σχέση με το πότε. Η σχετικότητα του χώρου και του χρόνου είναι -πέρα για πέρα- πραγματική, όσο πραγματική είναι η κίνηση της Γης γύρω από τον Ήλιο. Πρόκειται για μία αλήθεια η οποία, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή από τις αισθήσεις, αλλά μόνον από τη λογική. Ας προσπαθήσουμε να φανταστούμε αισθητικά την σχετικότητα του χώρου και του χρόνου∙ ενός χρόνου που στρεβλώνεται, που δεν έχει αρχή, τέλος, που κινείται προς κάθε κατεύθυνση∙ και αντίστοιχα ενός χώρου αεικίνητου, ασταθή, και άμορφου. Πώς μπορεί να περιγραφεί μία τέτοια πραγματικότητα; Η απάντηση είναι ότι δεν μπορεί· και δεν μπορεί, γιατί, η αισθητική εποπτεία μας είναι κατασκευασμένη να αναγνωρίζει μόνο τρισδιάστατες μορφές. Η διαπίστωση ότι ο νους έχει την τάση να υπερβαίνει τα στενά δεσμά της αισθητικής εποπτείας, αν και φιλοσοφικά παραπέμπει στις πλατωνικές Ιδέες και το παράδειγμα του Σπηλαίου, εντούτοις ωθεί προς μία κατεύθυνση εντελώς διαφορετική από εκείνη της μεταφυσικής: στην κατεύθυνση μιας απαίτησης για διεύρυνση των ορίων της αισθητικής εποπτείας υπό την κατεύθυνση των λογικών συμπερασμάτων. Μπορεί, ωστόσο, ο άνθρωπος να υπερβεί τα εμπειρικά όρια των αισθητικών πληροφοριών και να κατανοήσει την βαθύτερη πραγματικότητα της εννοιολογικής γνώσης; Συνδυάζοντας αισθητικές μορφές, η φαντασία μπορεί να σχηματίζει ό, τι σύνθεση επιθυμεί: απλή, πολύπλοκη, αλλόκοτη, υπερβολική, ακόμη και νοσηρή ή αποτρόπαιη, αρκεί η πρώτη ύλη που χρησιμοποιεί να προέρχεται από το περιβάλλον της επιβεβαιωμένης αισθητικής εποπτείας. Πέρα από αυτά τα όρια, ο νους μας δεν μπορεί να αναγνωρίζει, να φαντάζεται, να συλλογίζεται. Πώς όμως η -επίσης ασύλληπτη για το νου μας- έννοια του απείρου γινόταν κατανοητή αιώνες πριν ανακαλυφθεί η θεωρία της σχετικότητας; Η κατανόηση της έννοιας του απείρου δεν αφορά στην εμπειρία της πραγματικότητας, αλλά στον τρόπο τακτοποίησης και υπολογισμού των όρων της με βάση τη οργάνωση συγκεκριμένων αισθητικών σημείων που αντιστοιχούν στη λογική γνώση: των αριθμών και των συμβόλων τους. Από τη μαθηματική σύνθεση εξαρτάται η λογική πορεία προς την απόδειξη. Όλοι οι αριθμοί εκφράζονται σύμφωνα με τα κριτήρια που εμείς επιλέγουμε. Μπορούμε ωστόσο να φανταστούμε άπειρους αριθμούς; Η απάντηση είναι όχι. Ο νους μας δεν είναι προγραμματισμένος να αποσαφηνίζει αισθητικά το άπειρο, επομένως δεν μπορεί ούτε να το φαντάζεται. Τότε, εφόσον δεν μπορούμε να φανταζόμαστε το άπειρο και -ως εκ τούτου- να το εκφράζουμε αισθητικά, πώς είναι δυνατό να συζητάμε για αυτό; Το γεγονός ότι δεν έχουμε αισθητική γνώση της του άπειρου, δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να υποθέσουμε την ύπαρξή του. Επειδή η υπόθεση, ως διασκεπτική ενέργεια, αφορά καθαρά στην εννοιολογική γνώση, έπεται πως ό, τι υποθέτουμε, πρέπει να είμαστε σε θέση να το αποδεικνύουμε ή να το απορρίπτουμε, με βάση τη λογική. Πώς όμως ο θεωρητικός νους, μπορεί να λειτουργήσει κατευθείαν στο επίπεδο της λογικής, χωρίς προηγουμένως να έχει σχηματίσει το αισθητικό περίγραμμα, δηλαδή την μορφή του αποτελέσματος και της πορείας του προς αυτό; Η απάντηση είναι ότι το λογικό επίπεδο του νου μας μπορεί να υποθέσει χωρίς να μορφοποιήσει, εφόσον αντικαταστήσει τις αισθητικές μορφές με σύμβολα, με αισθητικο-λογικές παραστάσεις, που στην σύνθεσή τους μπορούν να περιχαρακώσουν λογικά τα όρια της ιδέας που υποθέτουμε. Οι παραστάσεις αυτές είναι οι αριθμοί και τα σύμβολά τους, ενώ η σύνθεσή τους είναι η μαθηματική πράξη. Είναι προφανές ότι η μαθηματική ανάλυση, εφόσον οδηγεί σε λογικά συμπεράσματα συνιστά γλώσσα, δηλαδή σύμβαση συνεννόησης, η οποία εξαρτάται από την ειδική γνώση των κανόνων της. Και πώς λειτουργεί η αισθητική γνώση στο επίπεδο αυτό; Η μαθηματική υπόθεση δεν περιέχει το προγνωστικό αισθητικό κριτήριο του αποτελέσματός της, επομένως, ουδόλως ενδιαφέρεται για την έκφραση. Η μαθηματική γλώσσα εικονοποιείται και αποτυπώνεται διαμέσου μορφών, η σύνθεση των οποίων γενικεύεται αναφορικά προς έναν συγκεκριμένο σκοπό: εκείνον της απόδειξης. Είναι επομένως, οι αριθμοί και τα μαθηματικά σύμβολα αισθητικά μεταδοτές μορφές, προσανατολισμένες να ολοκληρώνουν την λογική απαίτηση. Και η βούληση δίνει την εντολή στον θεωρητικό νου να περιορίζει κάθε αυθορμητισμό, ώστε οι μαθηματικές μορφές να προσανατολίζονται μόνο προς τον λογικό σκοπό της απόδειξης. Παρόλο λοιπόν που οι αριθμοί και τα μαθηματικά σύμβολα περιέχουν την αισθητική βεβαιότητα που παράγεται από την ενέργεια της απεικόνισής τους, σε καμία περίπτωση δεν αποτυπώνουν αισθητικά την γνώση του μαθηματικού αποτελέσματος. Η διασκεπτική ενέργεια, επομένως, όταν λειτουργεί μαθηματικά, δεν μπορεί να φανταστεί το αποτέλεσμά της, παρά μόνο να το διατυπώσει αριθμητικά. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ίδιοι οι αριθμοί, παρόλο που αναφέρονται στην πραγματικότητα, εντούτοις δεν αποτελούν πρωτογενείς μορφές ζώσας εμπειρίας, αλλά δευτερογενείς μορφές συμβάσεων διευθέτησής της, δηλαδή αναπαραστάσεις εμπειριών. Επομένως: δεν μπορούμε να φανταστούμε ένα μαθηματικό αποτέλεσμα, παρά μόνο να οδηγηθούμε λογικά σε αυτό, δεδομένου ότι δεν μπορούμε να έχουμε αισθητική γνώση των μαθηματικών υπολογισμών, αλλά μόνον αισθητική γνώση της εικονικής αναπαράστασής τους και εμπειρία της εφαρμογής των αποτελεσμάτων τους. Για παράδειγμα: όταν σκέφτομαι την πράξη 2 x 2 = 4, κατανοώ τον υπολογισμό, συμπεραίνω λογικά ότι με τον ίδιο τρόπο 4 x 4 = 16 και, κατ’ επέκταση, φαντάζομαι την εφαρμογή της αρχής του πολλαπλασιασμού σε ολόκληρο το φάσμα της εμπειρίας μου· μπορώ μάλιστα λειτουργώντας αντίστροφα, να φανταστώ τη μαθηματική πράξη της διαίρεσης. Παρόλο όμως, που, σε αλληλεπίδραση με τη βούληση μπορώ να προσανατολίσω τη λογική μου στην αποκάλυψη και άλλων μαθηματικών αναλογιών, δεν μπορώ να διαισθανθώ το αποτέλεσμά τους, παρά μόνο να το υπολογίσω, να το συσχετίσω δηλαδή με αντίστοιχες αναλογίες και να το διατυπώσω-περιγράψω με βάση τη μαθηματική απεικόνιση. Το ερώτημα είναι εάν, στον μαθηματικό συλλογισμό περιορίζεται η χρησιμότητα της εκφραστικής δραστηριότητας σε ένα σημείο καθαρά απεικονιστικό, και είναι η βεβαιότητα του συμπεράσματος ό, τι ρυθμίζει τις βουλήσεις των υποκειμένων προς την κατεύθυνση της μεταβολής της πραγματικότητας. Ο νους υποθέτει ένα αποτέλεσμα και πηγαίνει προς αυτό, όχι βάσει μορφών ή εκφράσεων, αλλά βάσει αποδεικτικών κανόνων: οι μαθηματικοί κανόνες, σε αντίθεση με τους κανόνες της λογικής που προϋποθέτουν την αλήθεια του κριτηρίου της αισθητικής εποπτείας, μπορούν να προχωρήσουν σε λογικές συνθέσεις και ανασυνθέσεις, χωρίς να γνωρίζουν ενορατικά την πορεία προς το αποτέλεσμα. Το έλλειμμα της αισθητικής βεβαιότητας όπως είπαμε, αναλαμβάνουν οι αριθμοί και τα μαθηματικά σύμβολα, τα οποία προσλαμβάνονται από το νου ως καθολικά αναγνωρισμένες ποιότητες, ως γλώσσα. Απομακρύνοντας την φιλοσοφία από τον παλιό θεωρητικό μανδύα των κατηγοριών μπορεί, ο καθαρός νους, να θέσει τα θεμέλια για μία νέα βάση, η οποία θα αντέχει στα συμπεράσματα της μαθηματικής σχετικότητας. Μία τέτοια κατεύθυνση θα απομάκρυνε την αισθητική αλλά και την ηθική φιλοσοφία από τον από τον εφιάλτη της αποπραγματοποίησης. Πράγματι λοιπόν, η επιστημονική γνώση μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή λογικών συμπερασμάτων ανεξάρτητα και όχι δίπλα στην αισθητική εποπτεία, όπως μέχρι σήμερα παραδέχεται η φιλοσοφία. Η αισθητική εποπτεία, παρόλο που αποτελεί ανεξάρτητη μορφή γνώσης, δεν μπορεί να δημιουργήσει μορφές πέρα από τα όρια των αισθήσεων, επομένως δεν μπορεί να ακολουθήσει τις επιστημονικές αρχές. Ωστόσο, το ότι η λογική υπερισχύει των αισθήσεων -βάζοντας έτσι ερωτηματικό στα όσα μέχρι σήμερα συζητάμε σε φιλοσοφικό επίπεδο γύρω από την αισθητική εποπτεία- δεν είναι ενδεικτικό του γεγονότος, ότι η φιλοσοφία έχει πάψει πλέον στην ολότητά της, να αποτελεί την θεωρητική μήτρα της επιστήμης. Αρκεί να αναλογιστούμε ότι η απάντηση στο λεγόμενο καρτεσιανό παράδοξο που έχουμε ήδη αναφερθεί, ως σημείο κορύφωσης της διαμάχης μεταξύ μονισμού και δυϊσμού, δόθηκε κυρίως από φιλοσόφους, Γάλλους εγκυκλοπαιδιστές και οι Γερμανούς υλιστές, οι θέσεις των οποίων οδήγησαν σταδιακά στην αποπνευματοποίηση της νόησης. Ήρθε λοιπόν η στιγμή που η φιλοσοφία πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία, επανεκκινώντας τις αρχές της επινοώντας νέες κατηγορίες ή νέους συσχετισμούς κατηγοριών, με βάση τα αδιαπραγμάτευτα πορίσματα της επιστήμης. Υποστηρίζουμε το σημείο αυτό ανατρέχοντας δειγματοληπτικά σε κάποιες εύστοχες παρατηρήσεις επιστημόνων, ο εννοιολογικός προσανατολισμός των οποίων εμπίπτει και στην μελέτη του φάσματος των φιλοσοφικών προοπτικών. Ξεκινάμε με την παραδοχή του βιολόγου-ζωολόγου Nikolaas Tinbergen (1907-1988), ότι η ηθολογία, ως μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων και των ανθρώπων, δεν έχει ακόμη αποδείξει ότι η επίδραση του περιβάλλοντος μπορεί να επηρεάσει τις συμπεριφορές πέρα από τα όρια των φυσικών καταβολών μας. Αποφεύγοντας τη θετικιστική προοπτική και ανοίγοντας ένα μονοπάτι συνεργασίας μεταξύ θετικών και ανθρωπιστικών επιστημών, ο Ολλανδός ζωολόγος παραδέχεται ότι, ένα τέτοιο ενδεχόμενο -το οποίο πρέπει να εξεταστεί σε σχέση με την εξελικτική θεωρία- αφορά στους κλάδους της φυσιολογίας, της ψυχολογίας και εν γένει των ανθρωπιστικών επιστημών. Ωστόσο, συμπληρώνουμε εδώ, ότι παρόλες τις γενικές αρχές τους, βιολογία και θετικές επιστήμες δεν μπορούν να εισδύσουν στον πυρήνα της ατομικότητας καθενός. Σε όλα τα βιολογικά είδη, η μελέτη της ατομικής αντίδρασης στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος είναι αρκετή ώστε να συναχθούν συμπεράσματα αντιπροσωπευτικά για το σύνολο του είδους. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει για τον άνθρωπο, δεδομένου ότι η ατομικότητά του αποτελεί ξεχωριστή, προσωποποιημένη παρουσία, συνειδητά ολοκληρωμένη ψυχική, σωματική και νοητική οντότητα. Έργο δε, της ανθρώπινης ατομικότητας είναι η παραγωγή γνώσεων, με βάση το προσωπικό αισθητήριο και η μετάδοσή της στο περιβάλλον της ομάδας. Το γεγονός ότι η ομάδα μπορεί να αναγνωρίζει την αλήθεια των ατομικών γνώσεων και να θεμελιώνει στην βάση της καθολικές εννοιλογικές αρχές, αποτελεί πάγια φιλοσοφική θέση γύρω από το γεγονός ότι οι συμπεριφορές, δεν προϋπάρχουν του νου, αλλά εξελίσσονται, η δε ομοιότητά τους δεν οφείλεται σε μία ακαθόριστη λογική οντότητα που υφίσταται ανεξάρτητα από την ατομική υπόσταση του προσώπου που σκέπτεται και βούλεται, αλλά εξελίσσεται επιλεκτικά μέσα από συνειδητές διεργασίες επιβιωμάτων και αναβιώσεων. Η θέση τουTinbergen και στην επικαιροποιείται και επαληθεύεται σαράντα περίπου έτη μετά από τον Ζωολόγο Richard Dawkins. Αναφερόμενος κυρίως στο επίπεδο της σχέσης μεταξύ Ηθολογίας και Ανθρωπιστικών Επιστημών ο Dawkins επισημαίνει ήδη από τις πρώτες γραμμές του έργου του Εγωιστικό Γονίδιο, την αναγκαιότητα συνεργασίας μεταξύ των δύο παραπάνω κλάδων, σημειώνοντας ότι οι Θετικές Σχολές των Πανεπιστημίων, δεν καταπιάνονται με τη φιλοσοφική αξία της Ζωολογίας· και αντίστροφα, ότι οι Σχολές των Ανθρωπιστικών Επιστημών δεν αναφέρονται στα συμπεράσματα της σύγχρονης επιστήμης. Ίσως λοιπόν, το γεγονός ότι η μελέτη λογικών συμπερασμάτων σύμφωνα με το εννοιολογικό κριτήριο της επιστήμης, στην εξέλιξή του δημιουργεί μία νέα ανάγκη εξισορρόπησης του προλογικού-αισθητικού και λογικού επιπέδου του νου μας, αρχικά όχι με βάση την κατανόηση των μορφών, αλλά της δημιουργίας ενός κοινωνικο-πολιτισμικού περιβάλλοντος, ικανού να υποδεχτεί απροκατάληπτα και χωρίς πολιτισμικό δέος, τις επιστημονικές αλήθειες. Μπορεί κάτι τέτοιο να καταστεί εφικτό; Εφόσον η ανθρώπινη διάνοια μπορεί να ξεπερνά την εμπειρία της υπολογίζοντας διαστάσεις πέρα από τα όριά της, σημαίνει ότι είναι προγραμματισμένη από τη φύση να λειτουργεί στο επίπεδο αυτό. Και ο νους μας, όντας αρχή που αυτοκαθορίζεται αλλά και εξελίσσεται, αποτελεί το αίτιο των προβλημάτων που θέτει στον εαυτό του. Άλλωστε οι φιλοσοφικές κατηγορίες όπως τις έχουμε κατατάξει σε αισθητική, λογική, ατομική-βουλητική και ηθική, είναι όροι προσαρμοσμένοι στις ανάγκες του φιλοσοφικού συστήματος και όχι το ίδιο το φιλοσοφικό σύστημα. Παρόλο λοιπόν που φαίνονται πεπερασμένες και οικουμενικές, οι λογικές λειτουργίες υπόκεινται στις αρχές της οργάνωσης και δημιουργούν απεριόριστους αριθμούς ειδικών ταξινομήσεων. Ολοκληρώνουμε λοιπόν αφήνοντας ανοικτή την παρακαταθήκη των Tinmbergen και Dawkins και την από κοινού επισήμανσή τους, όσον αφορά στην προσέγγιση της Επιστήμης από την Φιλοσοφία και αντίστροφα. Η επισήμανση-πρόταση αυτή αφορά στην εξέταση του ρόλου των συμπερασμάτων της επιστήμης ως κριτηρίου διαμόρφωσης συμπεριφορών, αλλά και διεύρυνσης των ορίων του νου, σε μία ολότελα διαφορετική βάση από αυτές που έχουν ακολουθηθεί μέχρι σήμερα: στη βάση της δημιουργίας νέων ευκαιριών για φυσική επιλογή. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1) Γρηγόρης Γκιζέλης, Το πολιτισμικό σύστημα, ο σημειωτικός και επικοινωνιακός χαρακτήρας του, εκδόσεις Γρηγορόπουλος, Αθήνα, 1980. 2) Benedetto Croce, Estetica come scienza dell’ espressione e linguistica generale, Adelphi, Milano, 2005 (seconda edizione). 3) Dawkins Richard, Το εγωιστικό γονίδιο, μετάφραση-επιμέλεια-εισαγωγή στην ελληνική έκδοση, Μαργαρίτης Λουκάς, Τσουκαλαδάκης Αθανάσιος, φιλολογική επιμέλεια Μπουκάλας Παντελής, εκδόσεις Σύναλμα, Αθήνα, 1988. 4) Hume David, Κείμενα αυτοβιογραφικά, γνωσιολογικά, ηθικά, μετάφραση Μ. Γούναρη, Χ. Μησοπούλου, εισαγωγή-επιμέλεια Μαρία Πουρνάρη, εκδόσεις Εκκρεμές, Αθήνα, 2006. 5) Victor Kraft, Ο κύκλος της Βιέννης και η γέννηση του νεοθετικισμού, εκδόσεις Γνώση, Αθήνα, 1986. 6) Θεοδόσης Πελεγρίνης, Ηθική φιλοσοφία, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, β΄ έκδοση, Αθήνα, 1997. 7) Θεοδόσης Πελεγρίνης, Οι πέντε εποχές της φιλοσοφίας, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, β΄έκδοση, Αθήνα, 1997. 8) Nikolaas Tinbergen et al, Ηθολογία, «Επιστημονική Σκέψη 1900-1960», επιμέλεια R. Harré, μετάφραση Δημοσθένης Κούρτοβικ, εκδόσεις Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα, 1982. 9) Windelband W., Heimsoeth H., Εγχειρίδιο της Ιστορίας της Φιλοσοφίας, Β΄ Τόμος. «Η Μεσαιωνική Φιλοσοφία - η φιλοσοφία της Αναγέννησης - η φιλοσοφία του Διαφωτισμού», μετάφραση Ν. Σκουτερόπουλος, Γ΄ ανατύπωση, εκδόσεις Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα, 2003. 10) John Z. Young, Ο εγκέφαλος και οι φιλόσοφοι, Εκδόσεις Κάτοπτρο, Μετάφραση Μυρτώ Αντωνοπούλου, Αθήνα, 1991. (shrink)

The organism against its environment. The organism against other organisms, competing and struggling for life. Antagonism and confrontment as the only possible relation in nature. The tendency to anthropomorphize nature and explain it using concepts and facts from the human sphere. A stroll through the worlds of Uexküll and Merleau-Ponty in the search of alternative knowledge that allow us to understand relation from another point of view. A counterpoint and identification of common tonalities between the research programs from both thinkers (...) as a way to demonstrate the possibilities of a more fruitful approach. Umwelt as a generative system of meaningful relations in which its participants are not mutually exclusive, but express a melody that include them all. (shrink)

New Atheists and Anti-Theists (such as Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris, Christopher Hutchins) affirm that there is a strong connection between being a traditional theist and being a religious fundamentalist who advocates violence, terrorism, and war. They are especially critical of Islam. On the contrary, I argue that, when correctly understood, religious dogmatic belief, present in Judaism, Christianity, and Islam, is progressive and open to internal and external criticism and revision. Moreover, acknowledging that human knowledge is finite and (...) that humans are fallible and have much to learn, dogmatic religious believers accept that they ought to value and seek to acquire moral and intellectual virtues, including the virtues of temperance and reasonability. (shrink)

Pope Francis takes the Big Bang as supplying empirical evidence for God’s existence, going so far as to credit God’s will as the force behind natural selection. So if natural selection is the emanation of divine will, then so too is what Richard Dawkins calls the “selfish gene” underlying it. The trouble is that the natural forces of self-interest may win out over the better angels of our nature, spelling disaster for the human species—and the planet sustaining it. For (...) the drive of individual self-interest is the main fuel of capitalism, which has become the dominant global economic paradigm. And this unbridled self-interest is arguably most responsible for widespread environmental degradation. Therefore, if humanity should ultimately expire as a direct result of its evolutionary adaptations, it won’t exactly be a ringing endorsement of the architect of life, the universe, and everything. (shrink)

Definitions of animal welfare often invoke consciousness or sentience. Marian Stamp Dawkins has argued that to define animal welfare this way is a mistake. In Dawkins’s alternative view, an animal with good welfare is one that is healthy and “has what it wants.” The dispute highlights a source of strain on the concept of animal welfare: consciousness-involving definitions are better able to capture the normative significance of welfare, whereas consciousness-free definitions facilitate the validation of welfare indicators. I reflect (...) on how the field should respond to this strain, ultimately recommending against splitting the concept and in favor of consciousness-involving definitions. (shrink)

The unit of selection is the concept of that ‘something’ to which biologists refer when they speak of an adaptation as being ‘for the good of’ something. Darwin identified the organism as the unit of selection because for him the ‘struggle for existence’ was an issue among individuals. Later on it was suggested that, in order to understand the evolution of social behavior, it is necessary to argue that groups, and not individuals, are the units of selection. The last addition (...) to this debate was the formulation by Dawkins, in 1976, that the genes themselves are the units of selection while the organisms are merely the temporary receptacles and vehicles for such genes. Thus, the preposterous dissolution of the organism into genes and the proteins coded by such genes has been introduced in the evolutionary discourse by neglecting that the explanations for biological phenomena can be either synchronic or diachronic, depending on the phenomenon to be explained. Therefore explanations in molecular biology are synchronic while evolutionary biology needs diachronic explanations. Nevertheless, for ultra-Darwinians such as Dawkins, efficient replication is all that biology is about. Here I develop an argument in order to show that there is nothing in molecular and cell biology that might support such a contention and that the idea of the gene as the unit of selection is incompatible with the evident evolution of biological complexity. (shrink)

I begin by defending Heinrich Gustav Hotho’s foundational edition of the Lectures on Aesthetics (LA), contra Gethmann-Siebert. In doing so, I also defend Hegel against the common conceit that his comprehension of music was somehow deficient. Reference to Kant’s transcendental aesthetics then allows us to grasp how, in Hegel, meaningful tones arise from the vibratory oscillation between selfhood’s presiding unity and its temporal ideality or self-positing. Further elements of musical architecture, e.g., rhythm, harmony and melody can likewise be traced (...) back to temporal oscillation. Indeterminate meaning arises through beautiful music’s absolute Ur-Ton, which resonates into the soul of the listener. The temporal vanishing of musical tones is a pre-linguistic expression of meaningfulness itself, and its ambiguous oscillation between the human and the divine. -/- . (shrink)

The distinctive claim of the Gestalt psychologists (of Prague, Graz, Berlin, Leipzig, and Vienna) is that we are typically aware of wholes which have “Gestalt qualities”, such as being a melody, and that these qualities could not be properties of mere sums, for example of sums of tones. A common, stronger claim is that the wholes we are aware of are themselves “Gestalten”, the parts of which are inseparable from each other and from the wholes they belong to. The (...) Gestalt psychologists took themselves to be opposing associationistic and atomistic assumptions in psychology. The notion of a Gestalt is applied primarily in their accounts of perception and to a much lesser extent in their accounts of feelings (Gefühle), aesthetic and non-aesthetic, of their objects, of our awareness of the feelings of others, of our attributions of emotions, of our grasp of value and of the relations between affective phenomena and perception. (shrink)

Prominent memeticists like Daniel Dennett and Susan Blackmore have made claims far more radical than those included in Dawkins’ original proposal, which provoked increasingly heated debates and arguments over the theoretical significance as well as limits or flaws of the entire memetic enterprise. In this paper, I examine closely some of the critical points taken by Kate Distin in her penetrating engagement with those radical claims, which include such ideas as the thought that we are meme machines as much (...) as gene machines, the thesis that there is no conscious self inside those machines, and the claim that a complex interplay of replicators and environment is all there is to life (Blackmore 1999: 241). It is hoped that a viable thesis concerning a deep-seated normativity emerges from my discussion. (shrink)

The so-called “New Atheism” is a relatively well-defined, very recent, still unfold- ing cultural phenomenon with import for public understanding of both science and philosophy. Arguably, the opening salvo of the New Atheists was The End of Faith by Sam Harris, published in 2004, followed in rapid succession by a number of other titles penned by Harris himself, Richard Dawkins, Daniel Dennett, Victor Stenger, and Christopher Hitchens.

Atheists are frequently demonized as arrogant intellectuals, antagonistic to religion, devoid of moral sentiments, advocates of an "anything goes" lifestyle. Now, in this revealing volume, nineteen leading philosophers open a window on the inner life of atheism, shattering these common stereotypes as they reveal how they came to turn away from religious belief. These highly engaging personal essays capture the marvelous diversity to be found among atheists, providing a portrait that will surprise most readers. Many of the authors, for example, (...) express great affection for particular religious traditions, even as they explain why they cannot, in good conscience, embrace them. None of the contributors dismiss religious belief as stupid or primitive, and several even express regret that they cannot, or can no longer, believe. Perhaps more important, in these reflective pieces, they offer fresh insight into some of the oldest and most difficult problems facing the human mind and spirit. For instance, if God is dead, is everything permitted? Philosophers without Gods demonstrates convincingly, with arguments that date back to Plato, that morality is independent of the existence of God. Indeed, every writer in this volume adamantly affirms the objectivity of right and wrong. Moreover, they contend that secular life can provide rewards as great and as rich as religious life. A naturalistic understanding of the human condition presents a set of challenges--to pursue our goals without illusions, to act morally without hope of reward--challenges that can impart a lasting value to finite and fragile human lives. Collectively, these essays highlight the richness of atheistic belief--not only as a valid alternative to religion, but as a profoundly fulfilling and moral way of life. "This Atheists R Us compilation differs markedly in tone from Hitchens and Dawkins. Excellent fare for Christian small groups whose members are genuinely interested in the arguments raised by atheists." --Christianity Today "Readable, personal, and provocative.... Contrary to the popular image, atheism isn't all rebellious trumpets and defiant drums.... Here we have all the varieties of unreligious experience, a full symphony of unbelief." --Free Inquiry "Compelling and sophisticated arguments that religious people ought to confront." --Tikkun. (shrink)

In this paper, I reconstruct the reasons why Aristotle thinks that musical education is important for moral education. Musical education teaches us to enjoy appropriately and to recognize perceptually fine melodies and rhythms. Fine melodies and rhythms are similar to the kind of movements fine actions consist in and fine characters display. By teaching us to enjoy and recognise fine melodies and rhythms, musical education can train us to recognize and to take pleasure in fine actions and characters. Thus, musical (...) education can, up to a point, lead us toward the actions and character dispositions a virtuous life requires. (shrink)

This chapter explores to what extent some core ideas of predictive processing can be applied to the phenomenology of time consciousness. The focus is on the experienced continuity of consciously perceived, temporally extended phenomena (such as enduring processes and successions of events). The main claim is that the hierarchy of representations posited by hierarchical predictive processing models can contribute to a deepened understanding of the continuity of consciousness. Computationally, such models show that sequences of events can be represented as states (...) of a hierarchy of dynamical systems. Phenomenologically, they suggest a more fine-grained analysis of the perceptual contents of the specious present, in terms of a hierarchy of temporal wholes. Visual perception of static scenes not only contains perceived objects and regions but also spatial gist; similarly, auditory perception of temporal sequences, such as melodies, involves not only perceiving individual notes but also slightly more abstract features (temporal gist), which have longer temporal durations (e.g., emotional character or rhythm). Further investigations into these elusive contents of conscious perception may be facilitated by findings regarding its neural underpinnings. Predictive processing models suggest that sensorimotor areas may influence these contents. (shrink)

Few address the extent to which William James regards the neo-Lamarckian account of “direct adaptation” as a biological extension of British empiricism. Consequently few recognize the instrumental role that the Darwinian idea of “indirect adaptation” plays in his lifelong efforts to undermine the empiricist view that sense experience molds the mind. This article examines how James uses Darwinian thinking, first, to argue that mental content can arise independently of sense experience; and, second, to show that empiricists advance a hopelessly skeptical (...) position when they insist that beliefs are legitimate only insofar as they directly correspond to the observable world. Using his attacks on materialism and his defense of spiritualism as examples, I particularly consider how Darwinian thinking enables him to keep his empiricist commitments while simultaneously developing a pragmatic alternative to empiricistic skepticism. I conclude by comparing his theory of beliefs to the remarkably similar theory of “memes” that Richard Dawkins uses to attack spiritualistic belief—an attack that James anticipates and counters with his pragmatic alternative. (shrink)

Ernst Mach's atomistic theory of sensation faces problems in doing justice to our ability to perceive and remember complex phenomena such as melodies and shapes. Christian von Ehrenfels attempted to solve these problems with his theory of "Gestalt qualities", which he sees as entities depending one-sidedly on the corresponding simple objects of sensation. We explore the theory of dependence relations advanced by Ehrenfels and show how it relates to the views on the objects of perception advanced by Husserl and by (...) the Gestalt psychologists. (shrink)